Preek op het Pinksterfeest 20 mei 2018 Mariakerk De Meern (Leidsche Rijn)

‘De Geest der waarheid die van de Vader uitgaat, zal over Mij getuigenis afleggen” 1)
Lieve zusters en broeders, we vieren vandaag dat de kerk bij haar geboorte een Helper heeft gekregen. Niet voor even, maar zolang de wereld duurt. Die Helper wordt door Jezus uitdrukkelijk “de Geest van de waarheid’ genoemd ‘die van de Vader uitgaat’. Die Helper die we op het Pinksterfeest met vreugde begroeten, heeft dus alles te maken met de waarheid.
We realiseren ons dat misschien niet altijd, maar wij, mensen, leven van de waarheid. Zonder waarheid tasten we als blinden in het rond. Zonder waarheid loopt een hele samenleving vast.
Waarheid is als de zuurstof die we inademen. Niet voor niets zijn we bezorgd om een schoon milieu, want roetdeeltjes en fijnstof komen in onze longen terecht. Maar net zoals we het milieu kunnen vervuilen, kunnen we ook de waarheid aantasten. Wanneer we de waarheid een beetje verdraaien in ons voordeel. Fakenews komt echt niet alleen uit de mond van de media of politici. Of een leugen vertellen. Kunnen we krantenberichten nog vertrouwen? Mensen kunnen tegen elkaar op worden gezet door leugens. In een familie, een gemeenschap, en in de politiek. Er kunnen vetes en zelfs burgeroorlogen uit ontstaan. Waarheid is dus van levensbelang voor alle sectoren van ons leven.
We vieren op dit Pinksterfeest, dat er echte waarheid ís en dat de Geest van de waarheid ons komt helpen. De eeuwig zuivere en onvervuilbare bron van de waarheid is God zelf. En Jezus die Hij in de wereld gezonden heeft om ons te redden van de leugen. De eerste fundamentele leugen is dat wij niemand kunnen vertrouwen, dan onszelf, anderen niet en God zeker niet. Noem het egoisme 2)
Jezus is het licht dat in de wereld gekomen is. De Geest van de waarheid helpt ons om in Jezus te geloven en Hem te omarmen als de waarheid in eigen persoon. De Heiige Geest getuigt van Jezus en wijst Hem aan als onze verlosser. Dan mogen ook wij door diezelfde Geest getuigen zijn in de wereld. Zoals Jezus zegt: “ook jullie moeten van mij getuigen”.
Want ook de wereld heeft de waarheid nodig. De mensheid kan niet zonder het licht van de waarheid. En die waarheid is dat wij, mensen, niet kunnen zonder de verzoening die God ons schenkt. Wij zijn zijn schepselen. Hij heeft ons lief. Hij noemt ons zijn kinderen. Dat is de waarheid waarmee alles begint. Waar Christus verschijnt, verdwijnt de duisternis. Daar worden mensen vrij. Daar wordt de communicatie tussen mensen en groepen en volkeren hersteld. Het kan niet anders of waar mensen in Jezus geloven, openheid tussen mensen ontstaat. Dat we verlangen eerlijk te zijn. Dat mensen geloven dat niet geweld, maar liefde alles overwint.
Verschillen zijn dan geen scheiding meer en bron van onbegrip en conflicten, maar we ervaren eenheid en dat we samen één mensheid zijn. Door alle verschillen heen. “Ze waren buiten zichzelf en zeiden vol verwondering: “Maar zijn al die daar spreken, dan geen Galileers? Hoe kom het dan dat ieder van ons hen hoort spreken in de eigen moedertaal?” 3)
De ‘Geest van de Waarheid die van de Vader uitgaat” helpt ons één te zijn met Jezus en elkaar. Dan zet niemand anderen tegen elkaar op. Dan is diversiteit geen bron van ongelijkheid en racisme dat als een gif een samenleving vergiftigt. Maar dan leren we elkaar te verrijken. Daar verzoenen mensen zich met elkaar ondanks groot onrecht dat is aangedaan.
Deze week is een emeritus bisschop uit Soedan in ons land. Paride Taban. Hij heeft in aanwezigheid van koningin Maxima de eervolle onderscheiding van Four Freedom Award ontvangen. Ik mocht hem vrijdagmiddag ontmoeten in de Japanse Tuin van het Maximapark met een tiental andere genodigden, meest uit de vredesbeweging Pax Christi. Hij was in gezelschap van de voorzitter van de Soedanese bisschoppenconferentie Eduardo Hiiburo. Het gesprek ging over hoe je vrede tussen mensen en groepen die verdeeld zijn en elkaar wantrouwen, kunt herstellen.
Bisschop Paride Taban woont in Soedan. Een land dat voortdurend in oorlog en stammenstrijd gewikkeld is. De wereldopinie is allang dat het daar nooit meer goed komt. In Kuron is hij een vredesdorp begonnen, waar mensen die opgegroeid zijn temidden van geweld en er door getroffen zijn, weer vertrouwen leren. Voormalige tegenstanders verzoenen zich met elkaar. Hij slaat letterlijk en figuurlijk bruggen tussen mensen.
Hoe nietig het ook lijkt ook tegenover al het geweld daar in Soedan, het vredesdorp Kuron, trekt de aandacht en wekt hoop onder de bevolking, tussen mensen van elkaar vijandige stammen en religies.
Wij kunnen leren van Paride Taban, want ook onze samenleving is verhard. Groepen worden tegen elkaar opgezet. Dat kan ooit ontaarden in geweld. Zover mogen we het niet laten komen. Juist de kerk – wij allen – heeft een hele belangrijke taak om door het geloof in Jezus verzoening te preken en te praktiseren. De geloofsgemeenschap dient een oefenplaats te zijn voor oprechtheid, verlangen naar waarheid. In de kerk moet de wil tot verzoening altijd voorop staan. Waar we in Jezus’ naam bijeen zijn mag verschil in taal en cultuur geen reden tot scheve ogen zijn, maar het mag een bron van verrijking zijn.
De Geest van de waarheid vertelt ons door het geloof in Jezus dat we kinderen van God zijn. Dat is de waarheid die Jezus, onze Heer, voor ons allemaal onthult. Laten we allemaal vanuit die waarheid leven. Tot grote vreugde van onszelf, maar ook van elkaar als plaatselijke gemeenschap, en voor de wereld om ons heen. Laat het alle dagen Pinksteren voor ons zijn. Amen

Pastoor Martin Los
1) Evangelielezing (Jaar B): Johannes 15:26-27; 26:12-15
2) 2e lezing: Galaten 5:16-25
3) 1e lezing: Handelingen der apostelen 2:1-11