Maandelijks archief: augustus 2020

Verwar geluk niet met comfort

Geplaatst op door
Beantwoorden

Homilie op de 22e gewone zondag door het jaar in de Mariakerk

“Wie mijn volgeling  wil zijn, moet mij volgen door zichzelf te verloochenen en zijn kruis op zich te nemen”1)
Lieve zusters en broeders,  we hebben als mensenkinderen allemaal negen maanden in de meest comfortabele toestand verkeerd die je maar kunt denken: de moederschoot. Geen wonder dat we een levenslang een soort heimwee hebben naar comfort alsof dat onze natuurlijke toestand is en alsof we daar recht op hebben.  Alsof dat het doel van het leven is.
En in de meeste gevallen worden we na de geboorte die we als een koude douche ervaren en die we met geschreeuw beginnen, nog lange tijd gepamperd door liefhebbende ouders. Ook heel comfortabel. Toch leert het leven zelf dat we om iets te bereiken moeite moeten doen. Een baby strekt zijn armpje net zo lang uit tot het de kleurige rammelaar bereikt. En een poos later trekt het kind zich aan de spijlen va de box om hoog om te staan en uiteindelijke erover heen te klimmen. Zonder inspanning kom je nergens en bereik je niets. Zo verlaten we steeds onze comfortabele positie om iets te bereiken waar we onze zinnen op gezet hebben. Alleen maar gemak maakt lui en egoïstisch. Alleen maar inspanning blust uit. Zo zoeken we een leven lang een zeker evenwicht tussen gemak en inspanning.
Hoe moeten we dan Jezus oproep verstaan: “Wie mijn volgeling wil zijn, moet mij volgen door zichzelf te verloochenen en zijn kruis op zich te nemen”. Betekent dit dat we ons alle comfort en genoegens zouden moeten ontzeggen? Betekent dit dat we alleen  nog maar inspanningen moeten verrichten, inspanning die bovendien helemaal tegen onszelf ingaan?
Zo worden deze woorden vaak wel verstaan. Niet alleen door hen die kritisch staan ten opzichte van geloof. Maar ook door hen die zich tot de religieuze elite rekenen.
De fout die daarbij gemaakt wordt, is dat men de woorden van Jezus losmaakt van zijn persoon, zijn leven en zijn zending. Maar het gaat niet om zelfverloochening op zich. Het gaat niet om lijden te zoeken. Jezus zegt: “wie mijn volgeling wil zijn”. D.w.z wie een leven wil lijden in verbondenheid met mij.
We moeten altijd Jezus zelf voor ogen houden. Zijn woorden, zijn daden en zijn leven. Horen we ooit dat Jezus zichzelf pijnigde? Dat hij zich uithongerde en geselde? Daartegenover hoorden we dat hij op de bruiloft te Kana was en water in wijn veranderde. Hij liet zijn leerlingen graankorrels plukken en opeten op de Sabbat. Hij leerde de mensen ontspannen te leven door te kijken naar de bloemen op het veld en de vogels in de lucht. Hij at met tollenaars en zondaars. Zijn tegenstanders verweten hem constant dat hij een volkomen verkeerd voorbeeld gaf.

“Wie mijn volgeling wil zijn, moet mij volgen door zichzelf te verloochenen en zijn kruis op te nemen” is leven naar het voorbeeld van onze Heer zelf. Hij had steeds voor ogen om Gods wil te doen. Hij deed alleen wat Hij bij zichzelf voor God kon verantwoorden. Alles wat hij deed was erop gericht God te dienen en te verheerlijken. Niets kon hem daarbij hinderen. Niet de elementen zoals storm en golven, niet de tegenstand van de mensen, niet de verleidingen, niet zijn veroordeling en dood aan het kruis. Zo mogen wij ook overtuigd zijn dat niets ons kan hinderen te leven als Gods kinderen. Het kwade weerstaan en doen wat goed en rechtvaardig is. Dat is vaak niet comfortabel, maar schenkt wel het geluk van een zinvol leven. Laten we als volgelingen van de Heer bij iedere stap Jezus voor ogen houden, de Mensenzoon 2), het Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld. De Mensenzoon aan wie het laatste oordeel is gegeven, aan wie wij door het geloof toebehoren, die onze harten kent. Met hem hebben wij niets te vrezen. Hij schenkt ons de vrijheid van Gods kinderen.
“Wie mijn volgeling wil zijn, moet mij volgen door zichzelf te verloochenen en zijn kruis op te nemen”. Dit is geen zelfkastijding en zelfhaat, maar moed tot vrijheid. Dit is beaming van het leven, de macht van de hoop.
Als christenen zijn we allemaal geroepen om zo in navolging van Christus te leven. Maar ook mensen die geen religie aanhangen, doen goede en rechtvaardige dingen, meer dan we ons bewust zijn. Daar kunnen we alleen maar respect voor hebben. Ja, we kunnen als christenen persoonlijk van anderen soms nog heel wat leren. In het publieke leven is dus meestal niet zichtbaar dat we volgelingen van Jezus zijn. Bovendien zegt Jezus zelf ergens: “Laat uw linkerhand niet weten wat de recht doet”. We moeten als christenen niet met ons goeie gedrag te koop lopen. Geloven mag wel gezien worden door onze gang op zondag naar de kerk. En doordat we misschien een ketting om de hals dragen met een kruisje.

Maar in de katholieke traditie kennen we ook de kloosterorden. Mannen en vrouwen die hun leven publiekelijk wijden aan gebed en dienst aan de naaste. Vaak ook zichtbaar aan hun dagelijks gewaad, het habijt. Zij zijn niet hoger in rang in de kerk, maar zij zijn teken van ons allemaal als broeders en zusters in deze wereld.
U, zuster Rita, bent één van hen. Vandaag al zestig jaar geleden hebt u uw gelofte afgelegd van een leven van armoede, zuiverheid en  gehoorzaamheid.
U blikt in dankbaarheid terug op een leven in navolging van Jezus. 60 jaren in dienstbaarheid aan de kerk en uw medemensen. De meeste jaren diende u God en de naaste in de kloosters van Maria Magdalena Postel op de achtergrond in de huishouding: de keuken en in de kapel, mensen verzorgen in verschillende verzorgingshuizen, als een soort olie die de machine vlot liet verlopen. De laatste jaren bent u een zuster in ruste door uw hoge leeftijd. En u hebt geen gemakkelijk leven gehad door verschillend handicaps. Maar u bent nog steeds actief door uw gebed, speciaal ook voor de zieken, voor de hele parochie, voor het pastorale team en de pastoor. Net als een moeder en grootmoeder die voor haar kinderen bidt terwijl ze zich daar helemaal niet van bewust zijn, maar er toch op vertrouwen, zo draagt u ons in uw gebed. In het bijzonder ook in deze tijd van de coronapandemie.
Wij zijn heel blij en dankbaar met u, zr Rita. We wensen u toe dat het u nog lang gegeven mag zijn door uw aan Jezus gewijde leven in ons midden te leven. “Wie mijn volgeling wil zijn, moet mij volgen door zichzelf te verloochenen en zijn kruis op te nemen”. Verwar geluk niet met comfort.
Heer Jezus Christus, geef ons het inzicht om in te zien hoe veelbelovend uw woorden zijn voor ons leven, en geef ons de kracht om ze met een vrolijk hart te volbrengen.

(c) Martin Los
1) Evangelielezing op de 22e zondag volgens het universele r.k. lectionarium: Mattheus 16:21-27
2) “Want de Mensenzoon zal komen in de heerlijkheid van zijn Vader, vergezeld van zijn engelen en dan zal Hij ieder vergelden naar zijn daden” (Mattheus 16:27)
3) zr. Rita van de congregatie van H.Maria Magdalena Postel, wonend in onze parochie vierde vandaag haar 60 jarig kloosterjubileum in ons midden

In the wake of the Woke

Geplaatst op door
Beantwoorden

Cynical theories

Since Galileo’s discovery that the sun does not revolve around the earth, but the earth around the sun, it has become clear that we cannot completey trust our own perception, our own eyes. Reality is different from what we see and think. It has taken ages for this realization to reach everyone. Meanwhile, Galileo’s discovery spurred scholars to research and experiment in all sectors. They realized that not only the macrocosm, but the whole reality is different from the everyday experience.
Because there was nothing to find solid ground underfoot. Rene Descartes found this certainty when he stated: “I think therefore I am”. This is at the very beginning of what we call modern times, the Enlightenment.
In the mid-20th century, scholars began to question this concept. Is the knowledge of reality as we know it on the basis of research and experiment really reality? Is our so called knowing not affected by factors of which we are not aware. The French philosopher Michael Foucault came to the conclusion that our knowing and science are a form of the exercise of power. Knowledge is power. Not just about things, but also about people. So we didn’t just ask more questions about reality, as we did during the modern era. Our way of knowing reality also came under criticism. Uncertainty squared. The also French thinker Jacques Derrida went a step further. In fact, our knowledge of reality was not real factual knowledge, but a discussion that was not about reality itself, but consisted of words in a linguistic context. This philosophical direction is therefore called Postmodern.
Helen Pluckrose and James Lindsay explain in their Cynical Theories how these changes in approach and knowledge of reality have led to theories and activism such as the Woke-movement, the Social Justice warfare, intersectionality and identity politics that are causing a lot of commotion and conflict in our time, starting at the universities, but gradually throughout society, especially in America, but also in Europe. Modernity and liberal values are questioned and replaced by the new Theories. These Theories have in common that they criticize everything, but do not tolerate any form of criticism themselves. They all have this trait in common, be it the postcolonial theory, the queer theory, the critical race theory and intersectionality, the gender studies, or the disability and fat studies.
How is it possible that this school of thought that questions everything is so convinced that it is right that it resist itself any form of critical approach? Why is het so dogmatic, quasi religious? Because they replace the Cartesian “I think, therefore I am” with a new position amidst all the uncertainty about our knowing reality. Those who suffer, the minorities, have the knowledge of reality, because when you suffer, you are. You know for sure and that gives you the right to speak up. Because of that suffering or victimization, you are a part of those who have the same skin color or social disadvantage, gender or disability. This knowledge is therefore mainly linked to a group. Humans as an individual fades into the background. Just like the universal humankind. It is precisely these two sides of human existence that have been discovered by liberalism and presupposed as inalienably inherent to every human and society.
Pluckrose and James Lindsay do not deny that there is racism, discrimination and misunderstanding that must be combated. They do not deny that there are people who fall between the cracks, as with the sex division into male and female. But they show that the Social Justice warfare does not offer a solution on those points, but actually exacerbates the matter.
The authors defend the science that since the Enlightenment has been based on agreement of knowledge and fact through never-ending research. And democratic politics that is based on constant checks and balances.
Cynical Theories has a clear content and structure. The book is a consolation for all who feel uncomfortable with the manifestations of Social Justice in universities, in politics, society, in the media and in language. It is a welcome plea for common sense and liberal values like freedom includng freedom of speech and equality.

Martin Los
Cynical Theories, (c) 2020 Helen Pluckrose and James Lindsay. Pitchstone Publishing 351 p.