homilie tijdens de beide Vormselvieringen 24 en 25 oktober 2020 in de Mariakerk
“Als je mij liefhebt ….zal de Vader op mijn gebed jullie een andere Helper schenken om voor altijd bij jullie te blijven” zegt Jezus tegen zijn leerlingen tijdens het afscheidsgesprek: de Geest van de waarheid 1).
Zolang Jezus bij hen was konden ze altijd naar zijn woorden luisteren. Ze konden altijd een beroep op hem doen. Hij was hun echte herder, hun leraar. Maar straks- als hij er niets meer zou zijn – hoe moesten ze dan verder? Jezus kent hun vrees. “Geen zorg” zegt hij: “als je mij liefhebt, komt er een níeuwe helper, de Geest van de waarheid.
Ik dacht aan jullie, meisjes en jongens. Jullie hebben ook helpers. In de eerste plaats je ouders. Ze staan altijd voor je klaar. Dag en nacht. Maar er komt een moment dat je steeds meer op eigen benen wilt staan. Je krijgt meer verantwoordelijkheid. Ook op school. En op den duur ga je het huis uit. Da’s aan de ene kant iets waar je tegenop ziet. Maar ook iets waar je van droomt. Gelukkig voor jullie gaat dat heel geleidelijk. Heel anders dan bij de zwanenfamilie die elke dag in de singel voor mijn huis voorbij komt. In het voorjaar zijn 5 jongen geboren. En nu moeten ze al op eigen zwemvliezen staan en voor zichzelf zorgen.
Meisjes en jongens, jullie groeien op tot volwassen mensen. Je leert op eigen benen staan. Je helpers doen steeds meer een stapje terug. Hoe gaat het dan verder? Zul je het wel redden? Ja, want je hebt een heleboel meegekregen van thuis en school. Je hebt aan de mensen in je omgeving gezien waar zij warm voor liepen? Waar zul jij zelf warm voor lopen? Je hebt gezien hoe je omgeving met problemen omging. Dat geeft moed en vertrouwen. Je hebt gezien wat volwassenen de moeite waard vonden om voor te leven. Dat zit allemaal in je rugzak als een soort gids voor je eigen verdere leven. Een soort hulp voor onderweg, Je bent geen klein kind meer dat dingen nog laat uit angst voor straf, of dingen doet om een beloning. Je bent er achter gekomen dat je innerlijk met jezelf kunnen spreken en nadenken over wat goed is en wat verkeerd. Wat je in beweging zet en wat je raakt. Dat is dat je je van jezelf bewust bent. Je bewustzijn of met een ander woord: je geweten. je eigen geest.
Jezus zei bij zijn afscheid tot zijn leerlingen: “als je mij liefhebt, zal de Vader op mijn gebed jullie een nieuwe helper zenden, de Geest van de waarheid”. Hij zegt nu hetzelfde tegen jullie: “jullie staan steeds meer op eigen benen. Je begrijpt steeds meer wat is het is mens te zijn. En je wilt straks ook je steentje bijdragen aan de menselijke samenleving, je wilt deze wereld door jou toedoen een beetje beter en mooier maken. Vertrouw dan op mij, zegt Hij. Ik zal jullie de heilige Geest schenken. Die zal jullie daarbij helpen. Die is jullie coach.
Beste vormelingen waar het omgaat, is dat je Jezus zelf liefhebt. Jullie hebben hem leren kennen door de doop en door je opvoeding, door met je ouders naar de kerk te gaan, door in de kinderbijbel te lezen. Je hebt leren bidden. je hebt je een aardig beeld gevormd van wat hij ons heeft geleerd in de Evangeliën. Je hebt mooie voorbeelden gezien van mensen die leefden zoals Jezus bedoelde in je eigen omgeving, of in de wereld, of de heiligen bij God in de hemel. Alles bij elkaar, hopen we, genoeg om van Jezus te houden en te blijven houden ook als je je eigen weg gaat. Dan mag je overtuigd zijn van zijn belofte dat je er niet alleen voor komt te staan, maar dat de Geest van Jezus je altijd bijstaat, met raad en daad.
Het eerst wat die Helper, de Geest van de waarheid, doet is, jou sterken in je geloof dat je een kind van God bent. In de tweede lezing hoorden we de apostel Paulus zeggen: “De Geest van God getuigt met onze eigen geest, dat we Gods kinderen zijn” 2). “Onze eigen geest” dat is dus ons bewustzijn, ons geweten. Ons innerlijk gesprek met onszelf. De Geest van God mengt zichzelf in dat gesprek. Hij leert ons tegen God net als Jezus “Vader” te zeggen.
Dat laat dit sacrament van het Vormsel zien. Door de handoplegging en de zalving raakt God ons aan. Hij sterkt ons. Zijn Geest raakt onze geest. Hij zegt je in beweging om die mens te zijn die je graag wil zijn, om je liefde voor Jezus te laten blijken.
Die Geest raakt jou persoonlijk aan. Maar die Geest maakt je ook bewust van de hele kerk om je heen. Want die handoplegging verbindt ons allemaal aan elkaar. Als ik straks mij hand als priester op jullie hoofd leg, dan kan ik dat alleen maar omdat op mijn hoofd ooit- dertig jaar geleden – de bisschop zijn hand op mijn hoofd legde bij mijn priesterwijding. En op het hoofd van die bisschop toen lag de hand van zijn voorganger. Enzovoort enzovoort. Tot aan de apostelen. Zie je het voor je. Een ononderbroken leiding van de Geest. Door de handoplegging wordt je opgenomen in de gemeenschap van de Heilige Geest. Jullie mogen in alle vrijheid je eigen bijdragen leveren aan de gemeenschap.
Die gemeenschap die leeft met het visioen van gerechtigheid en vrede voor ogen: van de wolf en het lam dat in vrede leeft 3). Het visioen van Jezus Christus, de Gezalfde van God, op wie de Geest van God ruste, diezelfde geest waarin wij mogen delen.
Daarom bidden we als parochiebestuur en pastoraal team en bij allerlei vergaderingen vooraf: “Kom, Heilige Geest, vervul de harten van uw gelovigen en ontsteek in hen het vuur van uw liefde. Zend uw Geest uit en alles zal herschapen worden. – En Gij zult het aanschijn van de aarde vernieuwen. Amen“
pastoor Martin Los
Schriftlezingen tijdens deze eucharistie waarin het Vormsel werd toegediend
1) Evangelie: Johannes 14:15-17
Als gij Mij liefhebt, zult ge mijn geboden onderhouden. Dan zal de Vader op mijn gebed u een andere Helper geven om voor altijd bij u te blijven: de Geest van de waarheid, voor wie de wereld niet ontvankelijk is, omdat zij Hem niet ziet en niet kent. Gij kent Hem, want Hij blijft bij u en zal in u zijn.
2) 2e lezing Romeinen 8:14-17
Allen die zich laten leiden door de Geest van God, zijn kinderen van God. De geest die gij ontvangen hebt, is er niet een van slaafsheid, die u opnieuw vrees zou aanjagen. Gij hebt een geest van kindschap ontvangen, die ons doet uitroepen: Abba, Vader! De Geest zelf bevestigt het getuigenis van onze geest, dat wij kinderen zijn van God. Maar als wij kinderen zijn, dan ook erfgenamen, en wel erfgenamen van God tezamen met Christus, daar wij delen in zijn lijden, om ook te delen in zijn verheerlijking.
3) 1elezing: Jesaja 11:1 – 9
Een twijg ontspruit aan de stronk van Isaï, een telg ontspruit aan zijn wortel. De geest van de Heer rust op hem, een geest van wijsheid en inzicht, een geest van beleid en sterkte, een geest van kennis en ontzag voor de Heer. hij ademt ontzag voor de Heer. Niet naar uiterlijke schijn spreekt hij recht en hij doet geen uitspraak op grond van loze geruchten; hij geeft de geringen hun recht en de armen in het land krijgen een eerlijk vonnis. (…..)
Gerechtigheid draagt hij als een gordel om zijn lenden, en trouw als een gordel om zijn heupen. De wolf en het lam wonen samen, de panter vlijt zich neer naast het bokje, het kalf en de leeuw weiden samen: een kleine jongen kan ze hoeden. De koe en de berin sluiten vriendschap, hun jongen liggen bijeen. De leeuw eet stro als het rund, de zuigeling speelt bij het hol van de adder, het kind strekt zijn hand uit naar het nest van de slang. Niemand doet nog kwaad of handelt nog verderfelijk op heel mijn heilige berg; want de kennis van Jahwe vervult het hele land, zoals het water heel de bodem van de zee bedekt.