Beste zusters en broeders, “Richt je ogen op de generaties van vroeger” hoorden we in de eerste lezing. We doen dat in de geloofsgemeenschap die de kerk is, en waar ook alle religieuzen toebehoren, op een heel bijzondere manier door onze voorgangers te gedenken.
We blikken dus niet zomaar terug om het hoofd te schudden over de nare dingen die in het leven van vroegere generaties gebeurd zijn of met een zekere nostalgie stil te staan bij de mooie dingen die zij beleefd hebben. We kijken gericht naar hen die iets toegevoegd hebben aan de tijd waarin zij leefden. Mannen en vrouwen die door hun leven en hun geloof van bijzondere betekenis geworden zijn. Zij zijn als het ware als pilonen in het landschap van de mensheid en van de kerk zoals de elektriciteitmasten van verre zichtbaar zijn en de kabels dragen en verbinden.
We spreken, zoals u begrijpt, hier over de heiligen. In het bijzonder over hen die ons bekend zijn. Zo gedenken we vandaag de zalige Placida in haar eigen congregatie die hier bijeen is samen met de andere medezusters over de hele wereld.
Ik hoef u haar leven en werken niet in herinnering te brengen, want beschrijvingen van haar leven bevinden zich in uw bibliotheek. Partikels van haar relikwieën worden hier bewaard. Maar meer nog is het levende beeld van haar overgeleverd in uw harten door de liefde tot haar en de voortdurende overdenking van haar leven. Zoals we ook vandaag door deze feestdag van haar doen. De liefde tot deze bijzondere voorgangster in ons geloof en in uw charisma als zusters verlicht en verwarmt onze harten op deze dag waarop zij gestorven is. De dag waarvan wij mogen geloven dat zij is opgenomen in de hemel.
Zij is door haar prachtige voorbeeld samen met de stichteres H. Maria Magdalena Postel de trots van de congregatie. Iemand op wie je trots bent, is iemand bij wie je graag in de buurt wilt zijn. Iemand van wie je hoopt dat je een beetje op haar mag lijken door je eigen leven en geloof.
“Richt je ogen op de generaties van vroeger” zegt Jezus Sirach “en zie: is er iemand geweest die op de Heer vertrouwde en beschaamd werd?”  We moeten bij de die worden als we tegelijk denken aan zr. Placida, misschien zelfs even glimlachen. Want wat heeft zij een ontberingen doorstaan! Wat heeft zij een onbegrip en tegenwerking ondervonden! Zelfs van clerus en medezusters. Ze geneerden zich misschien zelfs een beetje voor haar met haar bedelpraktijk, haar blote voeten, haar verlegenheid. Maar zij vertrouwde op de Heer door alles heen. En ze werd niet beschaamd.
Het is ongelofelijk wat zij tot stand heeft gebracht. De bouw van de Abdijkerk. Maar met name ook door de verspreiding van de congregatie in een hele moeilijke tijd van door revolutie verdeeld land en een verwarde tijd en onrustig klimaat in Europa.
De gedachte dat zoiets mogelijk was en tot stand gebracht werd door het charisma van één persoon en haar congregatie doet onze harten sneller kloppen bij de gedachte of zoiets ook in onze tijd mogelijk zou zijn? Want van gedenken van een heilige met wie we ons persoonlijke verbonden voelen gaan gedachten vanzelfsprekend uit naar de toekomst.
Een paar weken geleden werd het Jaar van het godgewijde leven afgesloten. U heeft daar als zusters op uw eigen manier aandacht aan besteed. Samen met de parochie hier. En samen ook met de Maristen waartoe pater Jan Kouijzer behoorde, en wiens plotselinge dood altijd met dit Jaar van het godgewijde leven verbonden zal blijven. Paus Franciscus nodigt aan het begin van dat jaar in zijn Brief aan alle religieuzen ons uit om naar het verleden en het heden en de toekomst te kijken van de eigen congregaties en charisma’s.
De paus raad ons aan niet nostalgisch naar het verleden te kijken, maar in dankbaarheid om wat verricht mocht worden. En ervaar het heden dat gekenmerkt wordt door krimp en vergrijzing, niet gelaten en soms met innerlijke wrevel, maar beleef het heden met passie. Het hier en nu is de tijd waarin je leeft, en waarin je op jouw eigen, soms onbetekend lijkende wijze, toch de Heer kunt dienen. Met andere woorden: laat je de vreugde om je roeping en je leven in toewijding aan de Heer je niet ontnemen door de omstandigheden. Want het is dezelfde Heer “die niemand die op Hem vertrouwde beschaamd heeft”. En zie de toekomst hoopvol tegemoet. Niet met overspannen verwachtingen die alleen teleurstellen. Maar met vertrouwen en realistisch.
De kerk en het geloof zullen altijd blijven bestaan. Ook de charisma’s. Geloof zal altijd blijven bestaan als persoonlijke band met Jezus Christus, de levende Heer, in elke tijd, tot aan de voleinding der wereld. De Kerk zal altijd blijven bestaan, als lichaam van Christus, dat structuur geeft aan het leven van de gelovigen. De charisma’s als van de vele en verschillende ordes en congregaties zullen ook blijven bestaan als het vuur van de Geest dat telkens oplaait dan hier dan daar.
Je maakt je soms zorgen over het voortbestaan van de eigen congregatie door gebrek aan roepingen. Maar dat mag de vreugde om het ontluiken elders van nieuwe charisma’s niet overschaduwen. Het is immers dezelfde Heer die aan het werk is. En er mag immers een diepe geestelijke verbondenheid zijn tussen allen die tot het religieuze leven geroepen zijn.
Ook zr. Placida betrad nieuwe nog onbegane wegen die in de ogen van sommigen een breuk met het verleden betekenden, maar juist de toekomst openden. Moge in alles voorop staan de liefde tot onze Heer Jezus christus, die zijn leven voor ons heeft gegeven: “Niet jullie hebben Mij uitgekozen” zegt Hij “maar Ik jullie”.  Hij heeft ons niet uitgekozen omdat wij zo geweldig zijn, maar omdat Hij ons lief heeft. Misschien wel juist om onze onvolkomenheden en geringheid. Zie hoe het verlegen meisje dat zr. Placida was, in zijn liefde tot bloei mocht komen tot zegen van velen, en werkzaam in onze harten tot nu toe. Vanuit de toekomst  waarheen wij nog op weg zijn, komt Placida ons tegemoet en wenkt ons om vol te houden. Ondanks alles. Dankbaar terugblikkend. Met passie voor het heden, en met vertrouwen voor de toekomst. Geloofd zij Jezus christus in eeuwigheid. Amen

Martin Los, pastoor
Lezingen voor deze gedenkdag van H. Placida: Jezus Sirach 2:6-11 en Johannes 15:9-17