Preek op de 14e zondag door het jaar

Voorgeschreven lezingen voor deze zondag uit het universele lectionarium van de r.k. kerk. 1^e lezing Ezechiël 2:2-5; 2^e lezing 2 Korinthiërs 12:7-10; Evangelie Marcus 6:1-6

Lieve broeders en zusters, heel Utrecht is dit weekend in de ban van de Tour de France. Ons dorp is bijna van de wereld afgesloten omdat vandaag de Tourkaravaan door De Meern trekt.
Het is fascinerend hoeveel aandacht een honderdtal wielrenners krijgt. Iedere renner heeft natuurlijk zijn eigen persoonlijke verhaal.
Wat brengt een jongeman ertoe om de sport te beoefenen? Het vergt veel kracht. Het is vol gevaar. Geld speelt een enorme rol. En velen konden op den duur de verleiding niet weerstaan om met hun lichaam te gaan sjoemelen.

In interviews zullen de renners meestal niet het achterste van hun tong laten zien. In hoeverre spelt bijvoorbeeld jaloezie een rol bij de renners? Alle aandacht gaat uit naar degene die als winnaar over de streep gaat. Nummer twee is meteen vergeten.
We kunnen ons voorstellen, dat de roem die de winnaar verwerft, bij de nummers twee en drie en verder, soms leidt tot jaloezie: “waarom krijgt hij alle aandacht. Ik zat toch maar een honderdste van eens seconde achter hem?”
Hetzelfde geldt in de ploegen. Er kan maar één de kopman zijn. De anderen zijn de knechten, hoewel ze misschien niet veel minder zijn dan de kopman.

Jaloezie kennen we allemaal. Het is een emotie waar we liever niet openlijk voor uitkomen. We hebben allemaal geleerd dat je niet jaloers mag zijn.
Het lastige daaraan is dat jaloezie een gevoel is. Het overkomt je, net als verdriet, heimwee, en alle andere prettige en onprettige gevoelens.
Je kunt eigenlijk niet zeggen dat je een bepaald gevoel niet mag hebben. En is jaloezie altijd slecht? De vraag is: wat doe je ermee?
Als jaloezie betekent dat je de ander niet mag, en dat je de ander verwenst, is dat verkeerd.
Dat is ook helemaal niet nodig. Jaloersheid kan je motiveren om waar jij goed in bent, nog beter te doen. Bij beroepsmusici en artiesten tref je vaak jalousie de metier mee. Beroepsjaloezie.
Elk kunstenaar heeft een eigen gave. Maar hij wordt ook geraakt door het talent van de ander. Om zijn eigen talent te ontwikkelen, is het talent van de andere artist vaak een motief om zelf nog beter te worden in de eigen manier van musiceren of schilderen. Daarom kijkt hij soms opmerkelijk misprijzend naar de kunst van de ander.

Zo zal het ook bij wielrenners gaan, denk ik. Als de nummer twee bij de touretappe alleen maar vol bewondering zou zijn, zou hij vergeten dat hij nog harder moet werken of nog slimmer moet worden om de volgende keer als eerst over de streep te gaan. Jaloezie is op zich niet slecht. Alleen als het zich tegen de rivaal richt.

Zo is het ook met geluk. Sommige mensen die hun partner verloren hebben, kunnen soms pijnlijk geraakt als ze een gelukkig stel zien. Een gevoel van jaloezie.
Als dat zo is, wees dan niet bang omdat je dat gevoel hebt, maar zie het als een prikkel om jezelf de vraag te stellen af: “hoe zou ik weer gelukkig kunnen worden? Hoe kan ik mijn leven weer zin leven. Een nieuwe partner vinden. Vrijwilligerswerk gaan doen?”

In het Evangelie van deze zondag komen we ook mensen tegen die jaloers zijn. Al staat het er niet met zoveel woorden: Waar heeft hij dat vandaan, die wijsheid, de wonderen die hij doet. En zijn familie woont toch hier bij ons?
Met andere woorden: deze Jezus is toch gewoon één van ons. Hoe komt het dan dat hij zo anders is. Wat verbeeldt hij zich wel?
In plaats van dankbaar te zijn voor zijn bijzondere gaven, worden ze boos op hem. Dat is niet een vanzelfsprekend gevolg van jaloezie.
Je kunt je wel voorstellen dat de jongens waar tussen Jezus waren opgegroeid een gevoel hadden: waarom hij zo bijzonder en ik niet? Maar dat boos worden en misgunnen, dat hoeft niet.

Ze hadden ook kunnen denken: “Jezus is zo bijzonder. God is met hem. Laat ik aan hem vragen of hij mij ook dicht bij God wil brengen. Ik ga vragen of hij mij wil zegenen zodat ik ook Gods genade mag ervaren bij alles wat ik doe. En dat ik een goed mens mag zijn. En dat ik mijn talenten mag ontwikkelen om anderen blij te maken”.

Ook in ons eigen leven als christen kan het voorkomen dat anderen jaloers op ons zijn vanwege ons geloof.
Het is een voorrecht om te mogen geloven. Het maakt je gelukkig. Het maakt je compleet. Natuurlijk zien anderen dat. Vaak gunnen ze het ons. Soms vragen ze: vertel me meer over jouw geloof want ik zou ook zo willen staan in het leven.
Maar soms hebben mensen er een hekel aan dat je als gelovige gelukkig bent. Dat uit zich in dan misschien in roddel, of discriminatie of zelfs in respectloos gedraag. Stop dan je geloof niet weg, maar blijf fier. Wie weet of de anderen tot inkeer komen.

Misschien dat de anderen toch zich af gaan vragen:  als deze christen zo gelukkig is, en blijft zelfs bij tegenstand, dan moet er wel iets bijzonders aan de hand zijn. Dat kan geen verbeelding zijn. Dan kan ons geloof een prikkel zijn voor de ander om ook zelf te gaan geloven in de liefde van God en in Jezus Christus.

Over een paar uur komt de Tourkaravaan voorbij. We kunnen niet in de harten van de renners kijken. Maar reken erop dat ze zich aan elkaar optrekken. Mogen wij ons als mensen ook aan elkaar optrekken in plaats van elkaar geluk te misgunnen.
Laten we als mensen die Jezus liefhebben ook niet bang zijn om ervoor uit te komen zodat anderen zich aan ons kunnen optrekken.
En laten we ons allen optrekken aan Jezus Christus zelf, aan Hem die ons deel laat nemen aan de mooiste Tour die er is. De Tour van de hoop met als finish: het rijk van God. Daar zijn geen verliezers. Alleen maar winnaars. Amen.

Pastoor Martin Los.