Preek op de 12e zondag door het jaar C in het weekend van 22/23 juni 2013
in de kerk van Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming (Mariakerk) De Meern
Evangelielezing: Lukas 9:18-24

Lieve zusters en broeders,  door zijn optreden roept Jezus allerlei reacties bij de mensen op. Onder het volk leven allerlei verwachtingen. Die projecteren de mensen op Jezus. Begrijpelijk. Natuurlijk hebben de leerlingen óók opgevangen wat er in de wandelgangen door de mensen over Jezus wordt gezegd.
En de leerlingen zullen vaak ook met trots gehoord hebben hoe mensen Jezus vergelijken met één van de grote profeten uit het verleden of met een imponerende figuur als Johannes de Doper.

Jezus weet ook dat de mensen allerlei ideeën hebben over wie hij is.
Hij vraagt dan ook niet aan zijn leerlingen wat de mensen over hem zeggen, omdat hij zelf niet zou weten wat er onder de mensen leeft.
Hij vraagt hen:  “wie zeggen de mensen dat ik ben?” om hen voor te bereiden op de vraag waar het in ons leven werkelijk omgaat. De vraag: “wie zeggen jullie dat ik ben?”
Niet “wat zeggen de anderen?” maar “wat zeg jijzelf?”.
Denken de leerlingen net als alle andere mensen: dat Jezus de profeet Elia is die aan het eind der tijden zou terugkeren, of denken ze net als veel mensen dat hij de plaats van Johannes de Doper heeft ingenomen?
Of durven ze op grond van hun persoonlijke omgang met Jezus en hun persoonlijk inzicht te zeggen wie Jezus in hun ogen is. Zij hebben Jezus van nabij meegemaakt. Zijn hun ogen geopend geworden?

Dat is ook de vraag aan ons. Hebben we de moed om ónze ervaring van God serieus te nemen? En als we echt geraakt zijn door de liefde van Christus, durven we daar dan echt voor uit te komen?
Of denken we: “laat ik vooral maar zeggen wat anderen zeggen dat is wel zo veilig”.  Terwijl het er juist op aankomt wat we zelf vinden als we geraakt zijn door Jezus.
We weten allemaal hoe we in gesprekken vaak de gemakkelijkste weg kiezen als het over geloof en kerk en God gaat.
Het gaat over de paus dit of de paus dat, over de bisschop dit of de bisschop dat, over de pastoor dit of de pastoor dat, over die vrijwilliger dit of die vrijwilliger dat of de parochie dit of de parochie dat.
Best begrijpelijk. Niks mis mee. Maar als we niet verder komen dan dat dan is dat toch wel heel zuinig.
Hebben we de moed om te zeggen: “jongens, dat kan nou allemaal wel zo zijn, maar het gaat er toch om of jezelf Jezus echt liefhebt en dat je met zijn liefde aan de slag gaat. Zullen we nou eens een tijd je niet over anderen hebben, wat die vinden of doen, maar over onszelf?”
Dat is inderdaad de vraag van de Heer aan ieder van ons: “durf jij te zeggen wat ík voor je beteken? Durf jij voor mijn liefde voor jou uit te komen? Durf je voor je liefde voor mij uit te komen. Vind je het fijn om bij mij te horen?”.

Ik weet zeker dat de meesten van ons op de persoonlijke directe vraag van Jezus aan ons zouden antwoorden: “Maar natuurlijk, Heer. Uw liefde is voor ons het belangrijkste in het leven. God betekent alles voor mij. U bent de gezalfde van God”.
Maar als we dat vinden  – en ik weet dat zeker dat we dat vinden zoals we hier bijeen zijn –  waarom zeggen we dat zo weinig tegen elkaar en tegen anderen?
Waarom voelen we ons meer op ons gemak wanneer iedereen aanmerkingen heeft, op de paus, de bisschop, de pastor, de vrijwilligers, de parochie, dan wanneer we iemand ontmoeten die spontaan spreekt over zijn of haar liefde tot God, en over de kracht van het gebed, en over hoe mooi het is om samen te geloven en kerk te zijn.
“Staat zo iemand wel met beide benen op de grond” zeggen we dan al gauw.

Het is zo belangrijk dat we als kerk en gelovigen weer terugkeren tot onze oorspronkelijke opdracht, en die is: mensen in aanraking te brengen met de liefde van God. Dat is precies waar onze nieuwe paus, Franciscus, ons toe oproept.
Wat voor aantrekkingskracht heeft de kerk als wij naar anderen toe allereerst onze bedenkingen tegen de kerk of de geloofsgemeenschap of tegen medegelovigen uiten?
Wanneer buitenstaanders die misschien diep in hun hart  verlangen met God in aanraking te komen, van ons als christenen alleen maar aanmerkingen horen op anderen, en hoe we vooral vinden dat het niet moet, terwijl we vaak ook niet weten hoe het wel moet, dan komen ze toch van een koude kermis thuis?
Als anderen alleen maar horen dat we moeite hebben met dit en met dat, denken we dan dat we daarmee anderen aantrekken?
Hun reactie zal veeleer zijn: nou, dààr hoef ik ook niet te wezen in mijn verlangen de liefde van God te ervaren. Ik heb al veel te veel aan mijn hoofd om me ook nog met meningsverschillen en conflicten van anderen bezig te houden die zeggen te geloven.

Mag je dan als christen geen kritiek hebben? Ja, natuurlijk wel. Soms moet je die zelfs hebben. Je kunt die kritiek aan God in gebed voorleggen om te ontdekken of die kritiek nou echt zo fundamenteel is? Je kunt ook altijd kritiek voorleggen aan de leiding. Ook in gesprekken met elkaar, maar dan zonder wantrouwen en vooringenomenheid.
Een grootwinkelbedrijf had vroeger brievenbusjes hangen met het opschrift: “bent u tevreden met ons, zeg het anderen. Heeft u klachten? Zeg het ons!” Dat geldt ook voor de kerk
Waar het om gaat is dat we als we wervend en missionair bezig willen zijn – en dat willen we, anders hadden we al afgehaakt – dat we naar elkaar toe én naar anderen toe proberen uit te komen voor de liefde van God. En dat we heel persoonlijk en positief voor ons geloof uit komen.

Dat is wat onze tijd nodig heeft. Echt nodig heeft.
Ik weet zeker dat talloze mensen verlangen naar God, naar liefde, naar veiligheid, naar eeuwig leven.  Ik denk ook aan jonge mensen die het geloof van hun ouders of grootouders voor ogen hebben, en denken: dat zou ik ook willen, maar kan dat nog wel in deze tijd?

Juist in een tijd van crisis proberen de mensen hun anker uit te gooien in de hoop echt houvast te vinden. Mensen zijn teleurgesteld in de politiek, in de maatschappij, in elkaar, in zichzelf. Velen kijken ook naar de kerk in de hoop dat daar een nieuwe positief en geloofwaardig geluid van uit gaat.

En misschien is juist de crisis in de kerk wel een Gods geschenk. Want als we als kerk en gelovigen op onszelf worden terug geworpen, beseffen we des te meer dat we als gelovigen die overgebleven zijn elkaar hard  nodig hebben.
En we hebben zo’n heel mooi geloof. Helemaal in de vorm van het katholieke geloof dat zo mooi en zichtbaar en publiek is.
Dit is het moment om weer te in te zien hoe kostbaar we als christenen, als mensen die Jezus liefhebben, in elkaars ogen zouden moeten zijn. Hoe we elkaar moeten liefhebben.
Niet alleen omdat dat voor onszelf prettig is, want niemand wil als laatste overblijven. Maar omdat het noodzakelijk is om een vonk naar anderen te laten overspringen.

Lieve zusters en broeders, we zitten in een crisis, de samenleving en de kerk en veel mensen persoonlijk. Maar een crisis is ook een kans. In elke tijd opnieuw. Een crisis is ook teken van iets nieuws dat op handen is.
En in een crisis moet je aan de ene kant geduld hebben en het uithouden, maar aan de andere kant ook het gevoel hebben van “het is nu of nooit!”

Dat is precies de bedoeling van de vraag van Jezus aan zijn leerlingen. Dat is ook de vraag van de Heer aan ons: “wie zeg jij dat ik ben?”
Die vraag is geen pistool op de borst, maar het is wel de vraag van het “nu of nooit”van de liefde.
Laten we er geen gras over laten groeien.
Het is de vraag van het “nu of nooit” van de liefde van God, de liefde van Jezus Christus. Amen

Pastoor Martin Los