Tag archieven: cynisme

Allen tegen één, één voor allen

Geplaatst op door
1

overdenking Palmzondag 2 april 2023 r.k. kerk Maurik

Dierbare zusters en broeders, wat een enorm verschil tussen de opgetogen intocht van Jezus in Jeruzalem, de stad van David, én zijn veroordeling en kruisiging buiten de poort van de stad. Toch gedenken we die beide gebeurtenissen vandaag op Palmzondag in één viering die uit twee vieringen bestaat: de intocht en het lijdens verhaal. Want Jezus is dezelfde. Degene die op een ezel reed en met palmtakken verwelkomd werd, én degene die zijn kruis droeg en bespot werd.
Hij was niet een heerser die hoog te paard gezeten zijn plek in de geschiedenis opeiste, én hij was niet een verliezer die op het verkeerde paard gewed had. Hij was zachtmoedig, degene die op een ezel kwam, en degene die alle smaad en hoon onderging als een onschuldig lam dat wordt geslacht.
Hij was steeds dezelfde, maar de massa liet zich opzwepen en veranderde op slag als een blad aan de boom. Eerst was het de uitzinnige menigte die riep: “Hosanna, de Zoon dan David, Gezegend, welkom, hij die komt in de naam van de Heer. Een dag later zwol het geschreeuw in Jeruzalem aan: kruisigt hem”. Jezus bleef kalm en waardig, de menigte liet zich meeslepen van de ene emotie naar de andere.
Een massa kan zo omslaan. Kijk maar naar de massal Demonstraties die vaak vreedzaam beginnen, maar niet zelden in chaos eindigen. Een vol voetbalstadion kan aandoenlijk stil zijn bij het gedenken van een overleden clublid, maar op andere dagen zijn tijdens een wedstrijd discriminerende spreekkoren niet van de lucht. Niet voor niets hebben veel mensen een dubbel gevoel bij massa’s en massa bijeenkomsten.
Zo zien we ook Jezus vandaag omgeven door de massa. Hij is alleen tegenover de velen, maar tegelijk is hij die ene in plaats van allen, die ene mens die zijn leven voor allen overheeft.
Want Jezus koos er bewust voor om deze weg te gaan om de wereld Gods liefde te verkondigen en om de mensen terug te voeren tot God.
Geen mens zou dit hebben kunnen bedenken. Het kruis is dwaasheid in de ogen van de wereld. Maar de apostel Paulus zegt: “wat dwaas en aanstootgevend is in de ogen van de mensen, is de wijsheid van God”. En voor allen die geloven in Jezus is hij bron van eeuwig heil geworden
Menigeen heeft van nature moeite met de gedachte dat één iemand moet sterven voor de hele wereld. Al gebeurt dat anders ook op vele manieren. De soldaten in  Oekraine bijvoorbeeld die hun leven geven, niet voor zichzelf, maar voor hun volk en land. En mogelijk zelfs voor de vrije wereld.
Mannen en vrouwen die bij de uitoefening van hun beroep als advocaat, brandweerman, politieagent  hun leven wagen voor de veiligheid en het leven van vele anderen.
Jezus gaf zijn leven om de Wil van de Vader te doen. Zijn liefde tonen. De gekwetste mensheid in haar lijden onvoorwaardelijk omarmen. Door zijn lijden en sterven de mensheid uitzicht geven op Gods barmhartigheid.
Het kruis van die ene die zijn leven gaf voor velen, voor ontelbaren, voor allen die in hem geloven, is genoeg om altijd vol hoop te zijn. Dat het kwade, het onrecht, en de dood niet het laatste woord hebben. Als wij onze ogen opslaan naar de kruisigde Heer, worden we genezen van alle cynisme en zinloosheid en crisisgevoel. Het geeft ons de kracht om zelf het kwade te overwinnen door het goede. Laat anderen ons maar voor ezels verslijten. Die ezel bij de intocht mocht in elkaar geval de redder van de wereld dragen. Amen

Martin Los, emeritus pastoor

Kerstmis: tegen de leugen die ons op de proef stelt

Geplaatst op door
Beantwoorden

Preek Kerstmis 2022 In Houten (kerstnacht) en Cothen (1e Kerstdag)

Dierbare zusters en broeders, als een kind geboren wordt, verandert de wereld. Zij is vanaf dat moment niet meer hetzelfde als daarvoor. Het is een nieuw begin. Hoe klein ook. In die zin is de geboorte van elk mensenkind een wonder. Want een wonder is een gebeurtenis die we niet kunnen bevatten. Een nieuw begin. Een nieuwe wereld.
Iedere mens voegt een eigen betekenis toe aan onze wereld. Zijn of haar eigen verhaal, verweven met dat van vele anderen, hoe onbetekenend ons leven moge lijken in het licht van het grote geheel voor onszelf en anderen
Hoe klein onze impact op de wereld ook moge zijn in vergelijking tot een keizer Augustus uit het Kerstevangelie twee duizend jaar geleden wiens naam en daden we nog steeds kennen of een ster als een voetbalidool als Lionel Messi nu, íeder mensenkind is een wonder en voegt iets unieks en onmisbaars toe.
Het doet dan ook ontzettend pijn om te zien hoe in de oorlog tegen Oekraïne bommen gegooid worden op ziekenhuizen en appartementen waarbij vele onschuldige burgers gedood worden alsof een mensenleven niets waard is. Dat is ook de boodschap van terreur. Het is puur nihilisme.  Tegenover deze leugen die ons op de proef stelt, deze leugen die ons cynisch of onverschillig zou kunnen maken, staat de waarheid dat elk mensenleven een wonder is.
Vandaag vieren we de geboorte van een kind dat net als iedere pasgeborene een nieuw begin is voor de wereld. Maar dit kind betekent een nieuw begin voor de hele wereld en voor alle mensen voor alle tijden, een nieuw tijdperk. Zijn verhaal is het grote verhaal dat onze menselijke verhalen omarmt. Want in dit kind is God mens geworden. Dat wil zeggen dat God ons leven heeft willen delen. Uit eigen vrije verkiezing. In dit kind kijkt God ons aan en zoekt verbinding.
“De engel verkondigt het de herders “Vreest niet. Ik verkondig u een boodschap van vreugde die bestemd is voor heel het volk. Heden is u een Redder geboren. Christus de Heer”.
Het is een wonder, zoals de geboorte van ieder kind. Maar tegelijk ook een wonder boven wonder, want dit kind heet Emmanuel: “God met ons”. Om onder ons te bestaan heeft God niet een kind uitgekozen dat in een paleis geboren is, en alleen daardoor al een opvallende plaats heeft, maar een kind dat geboren is in een stal, gewikkeld in niet meer dan een paar doeken. Het zou een kind in een vluchtelingenkamp kunnen zijn. Zo dichtbij ons komt God om ons mensen te troosten en hoop te geven.
De Vlaamse psychiater Dirk de Wachter vertelde vorige week in een interview op tv in over zijn levensbedreigende ziekte en dat hij na een intensieve behandeling als een zielig hoopje in een herstelkamer lag. Dat er toen een verpleegkundige binnenkwam die zijn hand enkele seconden op de zijne legde. Dat deze licht streling hem enorme getroost had. Die simpele aanraking van een vreemde. Onvergetelijk.  Onvergelijkbaar. Zo is de menswording van God ook de hand die de onze pakt en ons troost. Die aanraking, die streling, door een medemens tegenover ons. Zo is de komst van God in ons nederig bestaan.
Christus raakt ons aan en richt ons op. Hij zegt tegen iedermene s, vooral tegen degenen die onaanzienlijk zijn: “jij, mens, jij bestaat voor mij. Jij doet er toe”. Dat is de boodschap van de engelen die wij nu vieren over de hele aarde. Een boodschap van hoop en troost voor alle mensen, speciaal voor hen die in de ogen van de wereld weinig tot geen betekenis hebben.
We weten dat de weg van dit kind bedekt zal zijn met scherpe stenen. Zijn boodschap van liefde en trouw stuit op veel onverschilligheid en wantrouwen. Maar zo is hij ons nabij met zijn troost. Zo schenkt hij ons deel aan een nieuwe wereld, aan het koninkrijk van God.
Het is een uitnodiging aan ons allen om zelf ook te troosten waar dat kan. Uiteindelijk is dat het enige dat telt:  troost. Dat is de verbinding aangaan met de ander in nood. Dat is wat het leven de moeite waard maakt. Dat is wat we allemaal zo nodig hebben, van de wieg tot het graf. Thuis, op het werk, in de buurt, de politiek.
Ik merkte de afgelopen tijd dat nogal wat mensen minder zin hadden om dit jaar Kerstmis te vieren. “Hoe kun je feest vieren” vragen velen zich af “als in onze wereld zo’n afschuwelijke oorlog plaats vindt waar de winter als een oorlogsstrategie wordt gebruikt om mensen uit te hongeren en te martelen met vrieskou?”.
Hoe ieder kerstfeest viert en beleefd, moet iedereen natuurlijk zelf weten. En als iemands hoofd niet staat naar kerstversieringen en feestelijke diners, dan  is dat begrijpelijk. Maar als geen zin hebben in Kerstmis betekent dat de Kerstboodschap een luxe is die we ons niet kunnen permitteren in het aangezicht van het kwade in de wereld, dan zou ik willen zeggen: juist onder  omstandigheden als deze hebben we de boodschap van de engelen van vrede en vreugde meer dan ooit nodig. Als troost tegen alle nihilisme, cynisme, egoïsme en alle andere -ismes die het wonder van ons leven met elkaar ontkennen.
Als wij als mensen de moed dreigen te laten zakken, hebben we de boodschap van de engelen dat Christus geboren die de wereld redden zal, juist nodig. Laten we elkaar die troost niet onthouden, laten we de wereld die troost niet onthouden. Zalig Kerstmis! Amen

Martin Los, pr

De Evangelielezing in de Kerstnachtmis: Lukas 2:1-14 en in de Mis van Eerste kerstdag: Johannes 1:1-18
Afbeelding: Eenvoudige kerststal in de Petrus en Paulus kerk in Cothen