De waarheid spreekt voor zichzelf

Korte preek op Palmzondag 2019 Mariakerk en Willibrordkerk

“Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen”1) is één van de laatste woorden van Jezus voor zijn dood.
Lieve zusters en broeders, in het lijdensverhaal van onze Heer Jezus horen en zien we in korte tijd heel veel verschillende personen reageren op zijn arrestatie, zijn veroordeling en kruisiging. Pilatus, de Romeinse stadhouder, Herodes, de koning, religieuze leiders en soldaten, het volk en zelfs medeveroordeelde misdadigers aan het kruis”. Er zijn mensen bij die valse beschuldigen tegen Jezus inbrengen. Fakenews,  de waarheid verdraaien, is niet alleen iets van onze tijd. Het doel heiligt immers de middelen als het zo uitkomt.
Hoe kan Jezus zich verweren tegenover die valse beschuldigingen, anders dan zichzelf te zijn en te zwijgen als de waarheid die voor zich spreekt. Hoe kan hij zich verweren tegenover alle spot en hoon, anders dan waardig te blijven en geen onderdeel te worden van dit hele onwaardige, beschamende, onmenselijke gedoe.
Jezus staat moederziel alleen, schijnbaar een speelbal in de handen van de machten, en als een hete aardappel die wordt doorgegeven, want hij blijkt onschuldig. Maar hij weet dat God zijn getuige is. De Vader die Hem de wereld ingezonden heeft om de mensen Gods liefde te tonen. Hij weet dat hij nu op het punt staat zijn liefde te tonen tot het uiterste toe: dat hij zelfs zijn leven er voor over had om de mensen terug te brengen bij God. “Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen”.
Het lijdensverhaal van onze Heer Jezus kunnen we zeker aanhoren als een aanklacht tegen de valsheid van mensen, hun wreedheid, hun omkoopbaarheid, hun leedvermaak om weerloze mensen, kortom het kwaad waartoe mensen in staat zijn.
Toch is dat niet de reden waarom dit alles opgeschreven is door de Evangelisten en tot op vandaag in de kerk wordt voorgelezen in de Goede Week. De reden is dat Jezus vrijwillig zijn lijden op zich nam om te laten aan heel de wereld dat Gods liefde groter is dan de macht van het kwade. ‘Vader, vergeef hun, want ze weten niet wat ze doen”.
Voor allen die geloven in Jezus als de Zoon van God – juist door het offer van zijn leven voor heel de wereld – is het lijden en sterven van Jezus niet het einde van alle hoop op een betere wereld. Het is het begin van een leven waarover het kwade en de dood niet meer het laatste woord hebben. Dat is de waarheid waar Jezus voor staat. Ze lijkt kwetsbaar, maar ze is onoverwinnelijke als het licht. Het is de boodschap dat de liefde van God overwint. Dat het lijden en sterven van onze Heer ons de vergeving van zonde en het eeuwige leven schenkt. Dat we door geloof, hoop en liefde delen in de overwinning van Jezus. Dat we kracht ontvangen om zelf ‘nee’ te zeggen tegen kwaad en onrecht. Dat we niet meehuilen met de wolven in het bos. We zijn de schapen die luisteren naar de stem van de Goede Herder. Dat we bereid zijn zelf ons kruis te dragen in het voetspoor van Jezus. Mogen we zelf ook de kracht vinden om op de moeilijke momenten te bidden: “Vader, vergeef hun want zij weten niet wat zij doen”. Daar wordt de wereld overwonnen. Daar blijkt de macht van de gekruisigde. Daar straatl de waarheid, kwetsbaar en eeuwig. Daar breekt een nieuwe wereld zich baan. Amen

(c) Martin Los

1) Lijdensverhaal volgens Lucas 22 en 23 dat dit jaar gelezen wordt in de Mis van Palmzondag

Afbeelding: 1e kruiswegstatie Mariakerk De Meern: Jezus voor Pilatus

Het lijdensverhaal vraagt om geloof en wekt de hoop in ons

Overdenking tijdens de Mis op Palmpasen 2018 Mariakerk en Willibrordkerk

Lieve zusters en broeders, binnen en buiten de kerk staan we met velen in deze dagen stil bij het lijden en sterven van Jezus Christus. Uit de populariteit van de Mattheus Passion en de grote belangstelling voor The Passion blijkt dat ook in ons land niet alleen de gelovigen die naar de kerk gaan, maar zeer velen gefascineerd zijn door het verhaal van Jezus’ lijden.
Het is zo’n bijzonder verhaal en het heeft in onze mensengeschiedenis plaatsgevonden. We zien het onschuldig lijden van mooi en voortreffelijk mens. Dat roept bij iedereen gedachten en beelden op van de velen slachtoffers van oorlog en geweld, van pesterijen tot schadelijke ideologieën. We zien de lelijkheid die mensen elkaar kunnen aandoen. We zien ook degenen die hun handen in onschuld wassen. En dat vrienden elkaar laten vallen. Zo wordt het ook ons eigen verhaal van onrecht, schuld en zwakheid.

Maar het lijdensverhaal is meer dan een indrukwekkend beeldverhaal van menselijk lijden. Want het bijzondere is dat God zelf zich vernederd heeft en zich ondergedompeld heeft in menselijk lijden en schuld. Jezus heeft de beker van het lijden tot de bodem leeggedronken. Uit liefde voor deze wereld. Dat ze niet te gronde zou gaan. Dat het kwade niet het laatste woord heeft. Dat er steeds hoop zou zijn.

De verrijzenis van Christus is de kant van het lijdensverhaal dat er voor ons onherroepelijk bij hoort. Dat is niet uit te beelden. Dat vraagt om geloof. Laten wij het lijden van Jezus niet alleen – hoewel ook dat nodig en heilzaam is – als scenes van menselijk leed en kwaad en schuld en zwakheid zien. Het is ons overgeleverd als het Evangelie van de hoop en de barmhartigheid van God voor ons en alle mensen. Het lijdensverhaal is een medicijn tegen cynisme en onverschilligheid. God raakt ons er in aan en wekt de hoop in ons.
Daarom versieren we de kruisbeelden in onze huizen met de nieuwe Palmtakjes die in het leven van alledag ons nieuwe moed en hoop geven. Vandaar de bekende christelijke uitroep:
“Wij aanbidden u Christus en loven U, omdat Gij door uw heilig kruis de wereld hebt verlost”. Amen

(c) Pastoor Martin Los

Afbeelding Jan Toorop bron: http://www.deoudrotterdammer.nl/archief/dor/2011/week42_jaargang7/files/assets/seo/page23.html