Tag archieven: massa

Door diep medelijden bewogen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Homilie op de 11 zondag door het jaar op 18 juni 2023 in H. Dominicus Tiel

“De oogst is groot, maar arbeiders zijn er weinig”1). Deze woorden spreekt Jezus nadat hij dagenlang onafgebroken door de dorpen en steden getrokken is in de streek waar hij woonde.  Als een zaaier die zaait. Het zaad van gerechtigheid en vrede die hij verkondigt. Hij heeft wonderen van genezing verricht aan lammen, blinden en verwarde mensen. Zelfs een jong meisje heeft hij opgewekt uit de dood als uit een slaap..
Wanneer Jezus al die mensen die naar hem luisteren en geluisterd  hebben in gedachten aan zich voorbij laat gaan, voelt hij een groot mededogen met die menigte en een intens verlangen om hen op te beuren: “Jezus werd bij het zien van de menigte door medelijden bewogen omdat ze afgetobd neerlagen als schapen zonder herder”.
Jezus beschikte over een grenzeloos medegevoel. Empathie noemen we dat vermogen. Weten wat er in andere mensen omgaat aan zorgen, teleurstellingen, verdriet en gemis. Weten in de vorm van meevoelen. Weten zonder bijbedoelingen. Want er zijn helaas ook personen in machtsposities die de zwakheden van mensen gebruiken zoals roofdieren hun prooi ruiken. Zij lijken vaak aardig, maar het tegendeel is waar. Er zijn ook mensenkenners die de menigte alleen zien vanuit economisch oogpunt: hoe kun je mensen verleiden aankopen te doen. Reclame makers hebben daar een speciale neus voor. Volksmenners weten ook wat er in een menigte mensen omgaat. Ze bespelen de massa met hun toespraken en theatrale gebaren en beloften van gouden bergen.
Jezus kijkt volkomen zonder bijbedoelingen naar de menigte. Hij bezwijkt ook niet onder de last van zijn medegevoel met de menigte. Hij voelt zich diep verbonden met al die mensen die ongelukkig zijn. Niet omdat hij van zichzelf uit ook diep ongelukkig is, maar hij wil hen allen in zijn geluk laten delen. Zijn geluk is de liefde van God. Dat is zijn weten dat het rijk van God nabij is. In tijd en ruimte. Dat is zijn verlangen dat alle mensen die nu nog zonder hoop en uitzicht zijn, zijn boodschap met open armen zullen omarmen.
Daarom zegt hij tot zijn leerlingen: “De oogst is groot, maar arbeiders zijn er weinig”. En hij vervolgt: “Bidt tot de heer van de oogst arbeiders te sturen om te oogsten”. Meestal hebben we haast om plannen te maken en ze vervolgens zo spoedig mogelijk uit te voeren. Er liggen hele draaiboeken klaar om parochies te vitaliseren. Maar de opdracht aan de leerlingen behelst in de eerste plaats bidden. Bidden zonder ophouden. De verbinding zoeken met God. Ons hart in Gods hand leggen. In alle eerlijkheid en bescheidenheid vurig leren zeggen: “het is niet onze, maar uw zaak, Heer, U bent de heer van de oogst”. De heer van de oogst legt zijn leerlingen geen doelstellingen op die het onmogelijke van hen vragen. Dat zou hen alle vreugde ontnemen. Het is zijn oogst. Hij zal er dan ook voor zorgen dat er voldoende arbeiders zijn. Daarom is het van levensbelang dat degenen die hij als eersten geroepen heeft, met vreugde en vertrouwen hun verkondiging van de nabijheid van Gods rijk ter hand nemen. Niet twijfelen. Niet uitstellen. Ze moeten blij zijn met het vooruitzicht van een grote oogst. Zij mogen zich niet bezwaard en overweldigd voelen door de beloofde omvang van de oogst.
Dat kan alleen als zij niet naar zichzelf kijken, maar hun oog voortdurend richt op God. Het is immers zijn oogst. Hij zal dan ook zorgen voor voldoende arbeiders en geschikte arbeiders. Daar hoeven ze zich geen zorgen over te maken. Met andere woorden: we moeten niet kijken naar wat wij niet kunnen, maar wat God doet. Dan denken we niet aan productiviteit in de vorm van “zieltjes winnen”, maar aan goede vruchten voortbrengen. We denken niet aan kwantiteit maar aan kwaliteit. Niet aan de velen, maar aan die ene mens wiens leven een beslissende wending neemt door het Evangelie, soms jaren later en buiten onze waarneming.
Dat bidden hoeven we ook niet in ons eentje te doen. De arbeiders werken samen. Ze bemoedigen elkaar. Ze zorgen voor een aanstekelijke teamgeest. Ik herinner uit mijn eigen kindertijd: Twee kinderen die niet over een muur kunnen kijken, kunnen dat samen wel doordat de een met de rug tegen de muur gaat staan en de handen verstrengelt voor zich houdt zodat de ander daarop kan gaan staan, en over de muur kijken, en omgekeerd. Juist de kleinheid van Gods kinderen maakt hen vindingrijk.
Jezus geeft zijn leerlingen de opdracht ‘op tocht’ te gaan. De verkondiging van Gods rijk moet een avontuur zijn, een weg van verwondering op verwondering. De weg is het doel. En eigen belang of winstoogmerk mag geen enkele rol spelen, niet in de vorm van geld, maar ook niet in de vorm van sympathie of partijschap. “Voor niets hebt ge ontvangen, voor niets moet ge geven”. Het is immers Gods oogst. In zijn oogst is er geen onderscheid tussen de oogst en zij die oogsten. Zo nabij is het koninkrijk der hemelen. Amen

Martin Los, pr

1) Evangelie van deze 11e gewone zondag door het jaar: Matteus 9:36-10:8
Afbeelding: Van Gogh De Oogst Van Gogh Museum Amsterdam

Allen tegen één, één voor allen

Geplaatst op door
1

overdenking Palmzondag 2 april 2023 r.k. kerk Maurik

Dierbare zusters en broeders, wat een enorm verschil tussen de opgetogen intocht van Jezus in Jeruzalem, de stad van David, én zijn veroordeling en kruisiging buiten de poort van de stad. Toch gedenken we die beide gebeurtenissen vandaag op Palmzondag in één viering die uit twee vieringen bestaat: de intocht en het lijdens verhaal. Want Jezus is dezelfde. Degene die op een ezel reed en met palmtakken verwelkomd werd, én degene die zijn kruis droeg en bespot werd.
Hij was niet een heerser die hoog te paard gezeten zijn plek in de geschiedenis opeiste, én hij was niet een verliezer die op het verkeerde paard gewed had. Hij was zachtmoedig, degene die op een ezel kwam, en degene die alle smaad en hoon onderging als een onschuldig lam dat wordt geslacht.
Hij was steeds dezelfde, maar de massa liet zich opzwepen en veranderde op slag als een blad aan de boom. Eerst was het de uitzinnige menigte die riep: “Hosanna, de Zoon dan David, Gezegend, welkom, hij die komt in de naam van de Heer. Een dag later zwol het geschreeuw in Jeruzalem aan: kruisigt hem”. Jezus bleef kalm en waardig, de menigte liet zich meeslepen van de ene emotie naar de andere.
Een massa kan zo omslaan. Kijk maar naar de massal Demonstraties die vaak vreedzaam beginnen, maar niet zelden in chaos eindigen. Een vol voetbalstadion kan aandoenlijk stil zijn bij het gedenken van een overleden clublid, maar op andere dagen zijn tijdens een wedstrijd discriminerende spreekkoren niet van de lucht. Niet voor niets hebben veel mensen een dubbel gevoel bij massa’s en massa bijeenkomsten.
Zo zien we ook Jezus vandaag omgeven door de massa. Hij is alleen tegenover de velen, maar tegelijk is hij die ene in plaats van allen, die ene mens die zijn leven voor allen overheeft.
Want Jezus koos er bewust voor om deze weg te gaan om de wereld Gods liefde te verkondigen en om de mensen terug te voeren tot God.
Geen mens zou dit hebben kunnen bedenken. Het kruis is dwaasheid in de ogen van de wereld. Maar de apostel Paulus zegt: “wat dwaas en aanstootgevend is in de ogen van de mensen, is de wijsheid van God”. En voor allen die geloven in Jezus is hij bron van eeuwig heil geworden
Menigeen heeft van nature moeite met de gedachte dat één iemand moet sterven voor de hele wereld. Al gebeurt dat anders ook op vele manieren. De soldaten in  Oekraine bijvoorbeeld die hun leven geven, niet voor zichzelf, maar voor hun volk en land. En mogelijk zelfs voor de vrije wereld.
Mannen en vrouwen die bij de uitoefening van hun beroep als advocaat, brandweerman, politieagent  hun leven wagen voor de veiligheid en het leven van vele anderen.
Jezus gaf zijn leven om de Wil van de Vader te doen. Zijn liefde tonen. De gekwetste mensheid in haar lijden onvoorwaardelijk omarmen. Door zijn lijden en sterven de mensheid uitzicht geven op Gods barmhartigheid.
Het kruis van die ene die zijn leven gaf voor velen, voor ontelbaren, voor allen die in hem geloven, is genoeg om altijd vol hoop te zijn. Dat het kwade, het onrecht, en de dood niet het laatste woord hebben. Als wij onze ogen opslaan naar de kruisigde Heer, worden we genezen van alle cynisme en zinloosheid en crisisgevoel. Het geeft ons de kracht om zelf het kwade te overwinnen door het goede. Laat anderen ons maar voor ezels verslijten. Die ezel bij de intocht mocht in elkaar geval de redder van de wereld dragen. Amen

Martin Los, emeritus pastoor