Vruchtbare grond

Preek op Aswoensdag 2018 Willibrordkerk en Mariakerk

‘Wanneer jullie vasten, zet dan geen somber gezicht zoals de schijnheiligen’ *)
Lieve zusters en broeders, dat wij vandaag ons het askruisje laten opleggen, lijkt in tegenstrijd met dat woord van onze Heer Jezus. Want het vuil van de aarde op je voorhoofd laten smeren, is geen vrolijk gezicht. We voelen er ons op zijn minst wat ongemakkelijk bij.
Het is een oud gebruik in de Bijbel dat mensen geconfronteerd met verlies, met schuld en spijt, met rampen, as op hun hoofd strooiden en hun kleren scheurden **) Dat gebruik op die manier kennen we niet meer. Het as-kruisje is eigenlijk een hele vage herinnering aan dat oude ritueel:  as op het hoofd strooien
Waarom jezelf met vuile aarde, stof en as, bestrooien en je kleren scheuren? De droefheid om het verlies van een dierbare, of een ramp die een hele samenleving treft, of berouw om een grote fout die je begaan hebt, is toch al genoeg?
Waarom dat er nog eens inwrijven, die menselijke kwetsbaarheid en nietigheid, door een beetje smerig ritueel?
Omdat het een gebaar van troost en hoop is. Want heeft God niet uit het stof de mens geschapen? Zou hij dan niet in staat zijn om ons te laten herleven en te doen opstaan, vanuit onze onmacht en moedeloosheid en verdriet als wij in zak en as zitten?
Met het askruisje op ons voorhoofd verschijnen we als het ware met lege handen, als bedelaars voor God, en roepen: Heer, ontferm u over ons. U bent onze enige toevlucht. U bent in staat uit het stof van de aarde ons op te richten.
In elk mensenleven zijn er dingen waar we ons voor schamen. Zaken die we liever niet aan de grote klok hangen. Maar God kent onze harten en onze behoefte om steeds weer nieuwe mensen te worden.

Dat is de boodschap van Pasen waar we ons in deze 40dagentijd op voorbereiden. Zonde, dood, somberheid hebben niet het laatste woord over ons leven, maar de liefde van God, onze Schepper en Verlosser. Pasen is de goddelijke arm om onze schouder, de krachtige duw in de rug om niet bij de puinhopen neer te gaan zitten, maar op te staan.
Daarom laten we onze hoofden bestrijken met as om vruchtbare grond te zijn voor de nieuwe mensen die wij door Christus en door het geloof in Gods almacht mogen zijn.
Het as-kruisje is dus wel een uiterlijk teken, maar we ontvangen het in geloof. Het is teken van een gebroken hart dat geheeld wil worden door Gods liefde.
Intussen mogen we ook actief aan die vernieuwing meewerken door ons te bezinnen op onze relatie tot God en Jezus en heel de geloofsgemeenschap en onze medemensen.
Dit is een tijd van meer toeleg op het bidden, grotere trouw aan de sacramenten, en grote aandacht voor de naaste, zegt een praefatie van deze Veertigdagentijd.
We doen dat niet met de bedoeling op te vallen in de ogen van de mensen, maar om zelf de kracht van Gods liefde heel concreet in ons leven te ervaren.
“Uw Vader die in het verborgene ziet, zal het u vergelden!”
Veel mensen doen tegenwoordig aan Mindfulness. Het christelijk geloof kunt deze bezinning al sinds mensenheugenis. Voor al in de Vastentijd.
Dat woord van Jezus is een aansporing om echt op Gods beloften te vertrouwen.
In elke relatie moet je af en toe de balans op maken, en kijken wat er verbeterd zou kunnen worden. Hoe de liefde weer op kan vlammen als een vuur dat smeulde in de as.
Zo is het ook met onze relatie tot de levende God, onze Vader in de hemel, en onze Heer Jezus die zichzelf voor ons gegeven heeft tot op het kruis, opdat wij nooit zonder hoop en uitzicht zouden zijn.
Laten we allemaal de uitdaging aan gaan. Een vruchtbare, vrolijke, vastentijd toegewenst. Amen

© pastoor Martin Los
*) Uit de Evangelielezing van As-woensdag: Mattheus 6:1-6, 16-18
**) uit de eerste lezing: Joel 2:12-18

Preek Eerste Adventszondag “Weest waakzaam”

Preek Eerste Adventszondag in de Mariakerk De Meern en Willibrordkerk Vleuten 26/27 november 2016

Vanaf vandaag gaan we het feest van de geboorte van Jezus Christus tegemoet. We oefenen ons in verwachting. Want zoals Hij eens in de wereld kwam als het kind geboren in de stal van Bethlehem, zo zal eens heel zijn persoon en invloed door heel de geschiedenis oplichten in macht en majesteit.
En in de tussentijd, de tijd waarin wij leven, is hij bij ons door zijn woord, de blijde boodschap, en door zijn kerk waarin hijzelf tegenwoordig is, en in de naaste in nood.
Om dat te zien is geloof nodig. We moeten onszelf investeren. Daarom zegt de apostel Paulus zoals we hoorden: “Bekleedt u met de Heer Jezus Christus” **). Geloven is een manier van leven. Blijf je aan de kant staan om de kat uit te boom te kijken, dan kun je wachten tot je een ons weegt. Denk niet: “morgen is vroeg genoeg” want van uitstel komt afstel. Geloven is openstaan voor God in ons leven. Dat voelt altijd als “nu of nooit”.
Daarom zegt Jezus: “Weest waakzaam want je weet niet op welke dag uw Heer komt” ***). Dat ‘komen van de Heer’ betrekken wij meestal op het uur van onze dood. Daarvan weten we ook de dag en uur niet. Maar “de komst van de Heer” is niet beperkt tot het ultieme uur van onze dood. Ieder betekenisvol moment in ons leven is een moment waarop de Heer tot ons komt. Die betekenisvolle momenten kun je niet van te voren plannen in een rooster. Vaak besef je pas achteraf hoe betekenisvol een bepaalde gebeurtenis in je leven was. Een keuze waar je plotseling voor kwam te staan.
Deze week vertelde een man die vrijwilligerswerk deed dat een moeder van in de tachtig plotseling naar het ziekenhuis gebracht moest worden. Ze had drie kinderen. Geen van drieën zag kans om hun moeder te helpen. Wanneer je op zo’n moment andere dingen belangrijk vindt, zag dat dan niet iets over jezelf? Over de waarden die jezelf belangrijk vindt?
Elke ontmoeting met een medemens kan een betekenisvol moment zijn. De man of die vrouw die als is het maar voor even je leven binnenkomt, kan een boodschap van God zijn. De vriendelijke groet van een vreemde in de supermarkt. Je kunt die negeren omdat je in een negatieve bui bent. Maar je kunt er ook door ontwaken en de dag met andere ogen gaan zien.
God komt steeds tot ons, niet alleen definitief aan het einde, maar elk moment, in beslissingen waar je voor komt te staan, ontmoetingen die plaatsvinden, gebeurtenissen. Ze vormen steeds een kruispunt of een tweesprong. Geloven in de komst van de Heer is ons oefenen in ons bewust openstellen.
Tegenwoordig doen veel mensen aan Mindfulness. Training in bewustzijn. Attent leven. Dat is zeker belangrijk om als een verantwoordelijk mens te leven. Maar het kan erg op jezelf gericht blijven. Je komt jezelf telkens tegen.
Attent zijn op God in ons leven, gaat uit van de ontmoeting. Je staat er niet alleen voor. De Heer komt je tegemoet in je beslissingen, ontmoetingen gebeurtenissen, in alles. En er staat en hele geloofsgemeenschap om je heen. Die geloofsgemeenschap bestaat uit al die mensen die net als jij proberen open te staan voor Christus, en zijn komst in je leven en in de wereld.
Het vertrouwen in de komst van de Heer verbindt ons met elkaar. We trekken ons aan elkaar op. We inspireren elkaar. We vieren met elkaar de komst van de Heer in de eucharistie waarin we Hem mogen ontmoeten.
Laten we dus niet een afwachtende houding aannemen, zo van: laat de Heer nou maar eens voor de dag komen, ik wacht al zo lang. Nee, we moeten actief en attent hem tegemoet gaan in ons eigen leven daar de goede keuzes te maken, door de ontmoetingen die we meemaken, en door de gebeurtenissen in ons leven. Vooral belangrijk is dat we Gods barmhartigheid aan anderen in praktijk brengen. Dat we anderen mensen in nood zien staan en hen steunen. Advent, oefenen in verwachting, is ook daadwerkelijk iets voor anderen over hebben. Dat is een aloude traditie in de kerk. Als we het licht tegemoet leven, dan mogen we dat licht weerspiegelen als lichtpuntjes voor elkaar.

Schriftlezingen voor de 1e Adventszondag volgens het universele r.k. leesrooster voor zon- en feestdagen. 1e lezing: Jesaja 2:1-5; 2e lezing: Romeinen 13:11-14. Evangelie: Mattheus 24:37-44

Pastoor Martin Los