Tag archieven: drie tenten

Onvergetelijk stralend gelaat

Geplaatst op door
Beantwoorden

Homilie op het feest van de van de Gedaanteverandering van Heer op zondag 6 augustus in de Dominicuskerk van Tiel

Elk jaar viert de kerk, op deze dag 6 augustus, al zeventienhonderd jaar, het feest van de Gedaanteverandering van de Heer. Omdat 6 augustus dit jaar op zondag valt, krijgt het de volle aandacht. Waarschijnlijk vindt het feest van de Gedaanteverandering van de Heer zijn oorsprong in de inwijding van de gelijknamige kerk op de berg Thabor in Israël in de vierde eeuw na Christus.
Christenen mochten toen voor het eerst kerken bouwen nadat zij meer dan driehonderd jaar een verboden godsdienst waren geweest. Het eerste wat de christenen onmiddellijk deden was van de vrijheid gebruik maken om kerken te bouwen, om te beginnen op de graven van de martelaren en heiligen en op heilige plaatsen die gewijd zijn aan gebeurtenissen uit het leven en optreden van Jezus.
We kunnen ons de blijdschap en trots voorstellen dat de christenen na eeuwen van vervolging, discriminatie en onvrijheid eindelijk in vrijheid hun geloof mochten belijden en vieren. Alsof de openbaring van Jezus als de overwinnaar van het kwade en de dood zonneklaar en voor iedereen nu ook publiekelijk zichtbaar was. Het was alsof de Gedaanteverandering niet alleen in het Evangelie verhaald werd, maar dat deze verandering van gedaante van de Heer nu door deze verschuiving zichtbaar voor de hele wereld plaatsvond. De kerk kwam zelf uit de vervolging gesterkt en gezuiverd tevoorschijn. Ze was er bij wijze van spreken klaar voor om het wereldtoneel te betreden en een rol in het publieke en politieke leven te gaan spelen.
We weten nu dat het anders gelopen is. De kerk verwereldlijkte.  In plaats van een gouden tijd raakte zij na verloop van tijd politiek betrokken, bij grote conflicten op het gebied van de leer die tot verdeeldheid leiden. Bovendien vonden grote volksverhuizingen plaats die zorgden voor onrust en instabiliteit. Er is niets nieuws onder de zon. Die overgang van vervolgde kerk naar kerk die haar stempel drukte op de maatschappij wordt wel eens de zondeval van het christendom genoemd.
Ook als we niet zo negatief oordelen, maakte de sfeer van triomf die heerste ten tijde van de inwijding van de kerk op de berg Thabor ruim driehonderd jaar na Christus plaats voor meer ingetogenheid en realiteitszin. Maar de betekenis van de Gedaanteverandering op de berg is door de wisselvalligheden van de geschiedenis niet kleiner maar veeleer groter geworden. Want de Gedaanteverandering van de Heer laat ons zien dat Jezus Christus de Zoon van God is op wie wij moeten vertrouwen 1). De Gedaanteverandering laat de heerlijkheid zien die hij bezat bij God de Vader voor de grondlegging van de wereld. Die heerlijkheid die hij had afgelegd om door zijn lijden en dood ons, mensen, deel te geven aan zijn heerlijkheid,  Hij was uit de hemel neergedaald om de mensheid terug te voeren tot een bestaan in Gods liefde zoals hij van tevoren bedoeld had.
De Gedaanteverandering op de berg wijst vooruit naar Pasen en de verrijzenis. Daarom nam Jezus Petrus, Jacobus en diens broer Johannes mee om hen tot getuigen te maken. Zodat ze met de lijdende Christus aan het kruis voor ogen niet zouden wanhopen.
De gedaanteverandering vond plaats toen Jezus aan het bidden was. Door de ontmoeting met God in gebed straalde zijn gelaat als teken dat bidden ‘voor Gods aangezicht staan’ betekent.
Zijn ontmoeting met God in gebed op de berg verenigt Jezus zoals we zien, met de twee andere  vertrouwelingen van God, Mozes en Elia.
Petrus haast zich als hij dat alles ziet om voor te stellen dat de leerlingen drie tenten bouwen, voor Jezus één, voor Mozes één en voor Elia één. In deze vakantie denken we bij tenten aan kamperen. Maar het gaat hier niet om schuilen voor regen en kou of zonnehitte. Een tent staat voor bedekken. Aan het oog onttrekken. Wanneer Mozes bij de verbondssluiting op de berg Sinaï God ontmoet, zo vertelt het boek Exodus, straalt zijn gelaat na die ontmoeting. Het straalt zo sterk dat Aaron en de anderen als Mozes de berg afdaalt niet dichter bij hem durven komen.  Daarom bedekt hij zijn gelaat. Petrus ervaart tussen Jezus, Mozes en Elia in de heerlijkheid van God en henzelf als apostelen een grote kloof. Het is niet gepast als stervelingen zich mengen onder de onsterfelijken. De heiligen en de zondaars. Er moet volgens Petrus dus een soort gordijn tussen hen komen. Maar juist op dat moment bedekt geen doek, maar een lichtende wolk de hele scene en klinkt die stem: “dit is mijn geliefde Zoon, luistert naar Hem”. De apostelen vallen bevreesd ter aarde. Maar Jezus raakt hen aan en zegt: “Sta op en wees niet bang”.  Dan zien ze Jezus alleen. Ze hebben de heerlijkheid van Jezus als de Zoon van God gezien, en ze zijn toch niet weggevaagd en gestorven. Ze weten nu dat Jezus de wereld van God en van de mensen in zich verenigt. Hij zal allen die met hem verbonden zijn, straks door zijn lijden en verrijzenis binnenvoeren in het eeuwige leven en deel geven aan de heerlijkheid van God.
De Gedaanteverandering op de berg Thabor is een absoluut hoogtepunt in het leven van Jezus en zijn apostelen. Maar het is nog geen eindpunt. Ze moeten straks de berg weer afdalen naar het leven zoals wij dat kennen met zijn lijden, beproeving en pijn. Maar ze hebben het verheerlijkte beeld van Jezus voor altijd voor ogen. Zo mogen ook wij door het geloof met het beeld van Jezus en zijn heerlijkheid voor ogen leven. Het geeft ons moed en kracht bij alle beproeving en tegenslag op Jezus te vertrouwen als de Weg, de Waarheid en het Leven.
Het koninkrijk van God is al verborgen onder ons aanwezig. Totdat het voorgoed aan het licht komt wanneer we onszelf mogen zien van aangezicht tot aangezicht met de ogen van Gods liefde. Intussen mogen we in onszelf al dat beeld in ons hart bewaren in een leven van gebed, geloof en liefde. Amen

Martin Los, pr
1) Evangelie van dit feest: Matteus 17:1-9
Afbeelding: Transfiguratie. Sieger Köder:

Stralend perspectief

Geplaatst op door
1

Preek op de 2e zondag in de Veertigdagentijd in de Mariakerk en Willibrordkerk 12 maart 2017

Lieve zusters en broeders, meestal trok Jezus zich, als de avond gevallen was, even terug om te bidden. Een stil uur voor zichzelf, een moment van bezinning, van zijn vreugde maar ook zijn moeite neerleggen voor zijn hemelse Vader, een gebed om kracht.
Wij gunnen onszelf daar de tijd vaak niet voor. Of we vinden het iets voor bepaalde vrome mensen. Maar zo’n stil moment kon wel eens een dringende behoefte zijn voor ieder mens. Eenzaam, maar niet alleen. Even de drukte van de dag laten bezinken, wat overzicht krijgen, je gevoelens delen met God. Misschien zouden we dan de slaap beter vatten dan dat we na RTL-Boulevard en Pauw&Jinek in bed duiken met alle discussies en meningen die door ons hoofd blijven spoken samen met al onze andere zorgen.
Jezus trekt zich niet terug omdat hij als meester zich boven zijn leerlingen verheven voelt, maar omdat hij als meester een voorbeeld geeft.
In het Evangelieverhaal van deze zondag *) trekt Jezus zich niet in de eenzaamheid van de avond terug. Hij gaat een berg op. Dat doe je niet in het pikkedonker. Je struikelt over boomwortels of voor je het weet lig je in een ravijn. Het is klaarlichte dag.
Jezus neemt drie van zijn leerlingen mee de berg op, degenen die hij ooit als eerste geroepen heeft. Hij wil hen dus iets laten zien. Niet het fraaie uitzicht van de top van de berg, maar iets dat veel verder gaat, iets dat uitzicht geeft voor altijd, iets dat betekenis heeft voor heel hun leven. De meester toont hen zíjn stralend perspectief. Zijn gezicht begint boven op de berg te stralen op een manier die doet denken aan de zon die door de wolken heen breekt **).
Hij onthult hen zijn bronnen, Mozes en Elia. “Ze onderhielden zich met elkaar”. Hij verduidelijkt hen en zij getuigen van hem.
De verbijsterde leerlingen willen dit moment en dit mysterie voor eeuwig vastleggen: “Heer, het is goed dat wij hier zijn. Laat ons drie tenten opslaan”. Ze zien het al voor zich. De hele wereld de weg naar deze berg wijzen en hen laten zien en horen wat zij beleven. Moeiteloos de hele wereld winnen voor God door de aanblik van deze drie giganten.
Maar dat is niet de bedoeling: dat straks de hele wereld hierheen komt, om de ogen uit te kijken en in aanbidding neer te vallen. De leerlingen moeten straks de wéreld in trekken. Ze moeten door hun geloof en hun leven zelf getuigen zijn van Christus in de wereld. Nee, geen tenten of gebouwen, met mensenhand gemaakt, kunnen ooit bevatten wat de leerlingen hier zien. Dat stralende mysterie is alleen bij God veilig. En in het menselijke hart. Daarom bedekt een wolk hen en omgeeft hen. Het is voldoende als ze die stem horen die zegt: “Dit is mijn geliefde Zoon, luistert naar Hem”.
Wanneer ze naar die stem luisteren, zijn er geen tenten op de berg nodig. Want God is overal. Hij zal hen overal helpen als ze het Evangelie verkondigen. Maar eerst moet het nog Pasen worden. Eerst moet Jezus nog de liefde van God tot het uiterste toe, tot aan het kruis, laten zien. Eerst moet hij nog opstaan uit de doden. Dan zullen ze gaan ervaren dat de levende Heer overal bij hen is. Dan zullen ze zelf stralen door de hoop die in hen is, door het geloof dat hen drijft, en door de liefde die zij met elkaar delen.
Dat geldt ook voor ons, lieve zusters en broeders. Zijn we ons bewust van onze mooie en unieke opdracht als christenen. Hebben we het gevoel iets toe te voegen? Brengen wij de mensen, in ons gezin, onze omgeving, met Christus in aanraking. Niet zozeer door over ons geloof te praten, maar doordat uit heel ons doen en laten blijkt dat we iets gezien hebben wat nog nooit iemand gezien heeft. Zijn we verkenners en uitkijkposten van een nieuwe wereld waarover het kwade en de dood niet het laatste woord hebben? Over een leven dat niet gehuld gaat in zinloosheid?Kijken we op die manier ook naar de aanstaande verkiezingen? Brengen we onze stem uit vanuit een besef van verantwoordelijkheid als burgers in deze democratische samenleving en vanuit het besef dat we een bijzondere roeping hebben in onze wereld.
De Nederlandse bisschoppen hebben een brief geschreven aan de medegelovigen waarin zij oproepen in elk geval gebruik te maken van ons kiesrecht. Gelaten thuis blijven is niet een houding die bij christenen past. De brief ligt in het portaal. U kunt hem zelf thuis lezen. De bisschoppen vragen ons bij onze keuze te letten op zes punten die voor ons als mensen die verbonden zijn met Christus van belang zijn. 1. Komt in een partijprogramma respect voor het leven voldoende tot uiting 2. Beschouwt het partijprogramma ieder mens gelijk in waardigheid 3. Komt erin tot uiting dat een mens niet alleen een individu is die voor zichzelf leeft maar dat we medemensen zijn? 4. Is er sprake van solidariteit, geworteld in naastenliefde 5. Is er sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid en zorg voor een vreedzame, rechtvaardige en duurzame samenleving op lokaal, nationaal en internationaal niveau? 6. Appelleert een partij voornamelijk op angst of eigenbelang en worden verschillen benadrukt. Of is er sprake van bereidheid met anderen samen te bouwen aan een samenleving waarin vrijheid van godsdienst en onderwijs grondrecht zijn.
Paus Franciscus liet zich onlangs zo uit: “Bestudeer de voorstellen goed, bid en kies volgens je geweten”.
We zijn vandaag boven op de berg geweest. Nu dalen we met dat visioen van de stralende Christus voor ogen weer af in het gewone leven waar ook het stemhokje bij hoort. Laat uw keuze mede bepalen door uw gebed. En wees u bewust van de hele biddende gemeenschap om u heen. Amen.

Pastoor Martin Los

* Evangelielezing voor deze tweede zondag in de Veertigdagentijd: Mattheus 17:1-9
** Afbeelding: Transfiguration, Solomon Raj India Batiq