Homilie 1^e Paasdag 9 april 2023 Houten

De eerste reacties op het lege graf op de Paasmorgen zijn heel verschillend. De nieuwe werkelijkheid, wat hier is geschied, dringt maar langzaam door. Voor dag en dauw komt Maria Magdalena bij het graf aan 1). Ze ziet dat de zware steen is weggerold. Ze kan maar één conclusie trekken: de bewakers waren er met het lichaam van Jezus vandoor gegaan. Wij zouden precies hetzelfde gereageerd hebben.
Maria Magdalena was één van de vrouwen die voor voedsel en onderdak voor Jezus en zijn leerlingen gezorgd had op zijn reis. Een onopvallende rol, maar heel belangrijk en onmisbaar. Vandaag staat zij in het zonnetje omdat zij als eerste –  op de eerste dag van de week, deze dag – ontdekt dat het graf leeg is. Nadat zij de leerlingen op de hoogte heeft gebracht van haar ontsteltenis, ontmoet zij de verrezen Heer zelf. Ze denkt dat hij de tuinman is. Ze vraagt of hij misschien weet waar ze haar Heer naar toe hebben gebracht. Als hij dan haar naam noemt ‘ Maria’ weet ze dat het de Heer is.
Om die bijzondere rol, dat ze als eerste bij het lege graf aan kwam en dat ze als eerste Jezus als de verrezen Heer ontmoette – ze was overigens ook bij de kruisiging aanwezig en bij de graflegging –  om die reden gaven de kerkvaders haar de titel ‘apostel der apostelen’. Dus apostel in de overtreffende trap. Haar feestdag is 22 juli. Het is geen wonder dat degenen die opkomen voor een grotere rol van vrouwen in de kerk wijzen op de prominente plaats van Maria Magdalena in het leven van Jezus. Zij hebben een sterke troef in handen.
Nadat Maria de leerlingen heeft ingelicht over de steen die was weggerold, gaan Petrus en Johannes haastig naar de plek. Johannes, de leerling die Jezus liefhad en tijdens de maaltijden aan zijn borst lag. En Petrus die door Jezus aangewezen was als voorman van de leerlingen. Is Johannes een stuk jonger dan Petrus, dat hij eerder aankomt bij het graf? Of gaf de liefde voor Jezus Johannes vleugels? Was Petrus al wat ouder en was hij een beetje stram aan het worden? Of voelde hij nu de Heer niet meer bij hen was  de verantwoordelijkheid op zijn schouders liggen en was hij daardoor af en toe wat achter adem? Wie zal het zeggen. Misschien mogen we uit dit opmerkelijke detail van het Paasevangelie opmaken, dat in de kerk het niet aan gezag kan ontbreken, maar dat de liefde altijd voorop moet gaan. Johannes werpt een blik in het graf en ziet het linnen liggen waarin Jezus was gewikkeld geweest. Dat geeft hem te denken. Het lichaam van Jezus is dus kennelijk niet geroofd. Rovers zijn immers juist uit op het kostbare linnen. Hier begint de verwondering. Maar Johannes laat uit hoffelijkheid aan Petrus de eer om als eerste het graf te betreden. Petrus gaat naar binnen en ziet de doek die het gelaat van Jezus bedekt had, netjes opgerold. Zo gaan rovers zeker niet te werk. Zo zien we dat van Maria Magdalena via Johannes naar Petrus er steeds een tipje van de sluier wordt opgelicht. De verrijzenis dringt zich niet op. De geest wordt er rijp voor gemaakt.
Van Johannes horen we “dat hij zag en geloofde”. Uiteindelijk is dat de bedoeling van de apostel Johannes die die Evangelie opgeschreven heeft: dat wij zoals hij zouden geloven. Geloven in de verrijzenis van Jezus. Dat de Heer leeft.
God heeft rechtgesproken. Zijn knecht heeft hij in ere hersteld en meer dan dat. Hij heeft hem bevorderd tot de hemelse heerlijkheid. Alles draaide om de vraag of Jezus de Messias, de Zoon van God was. Een openbaar showproces had Jezus tot het kruis veroordeeld zodat hij als een misdadiger stierf. Maar degene die het laatste oordeel heeft is God, de Vader. Hij heeft zijn Zoon opgewekt uit de dood en hem gezet aan zijn rechterhand. Dit is de werkelijkheid die voor het geloof geopenbaard is.
Daarom schrijft Paulus in zijn brief aan de Colossenzen: “broeders en zusters, als gij dan met Christus ten leven gewekt zijt, zoekt wat boven is, daar waar Christus zetelt aan de rechterhand van God” 2)
Pasen nodigt ons uit om te geloven in de verrijzenis van Jezus, de Zoon van God. Pasen nodigt ons uit om binnen te gaan in dit mysterie van het geloof.
Ieder in zijn eigen tempo en ieder op haar eigen manier zoals Maria Magdalena, Johannes en Petrus en al die anderen door gevolgd zijn. Allen voor wie het geloof in de verrijzenis de poort opent naar een bestaan vol hoop. Wat ons ook overkomt, wat er in de wereld ook gebeurt, hoeveel crises we meemaken, we zijn Paasmensen. Daarom vatten we altijd moed. Daarom zien we altijd lichtpuntjes. Daarom zien we altijd kans om hulp te bieden in de nood. Door het geloof in de verrijzenis zijn we mensen van de eerste dag. De dag van de Heer. Deze dag. Die is het startpunt voor ons dagelijks leven. Het geloof in de vrijheid van Gods kinderen.  Daarom wensen we elkaar een Zalig Pasen. Amen

Martin Los, pastoor-emeritus